Có thể tham gia sâu hơn chuỗi cung ứng toàn cầu
Đón đầu cơ hội dịch chuyển
Trong thời gian gần đây, Phó chủ tịch Tập đoàn bán lẻ hàng đầu của Nhật Bản – ông Noriaki Koyama đã có một chuyến thăm Việt Nam. Trong buổi làm việc với Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, ông Koyama cho biết rằng từ khi Fast Retailing bắt đầu kinh doanh tại Việt Nam vào tháng 12 năm ngoái, công ty đã cam kết mở rộng mạng lưới kinh doanh và bán lẻ trên toàn quốc, tăng sản lượng sản xuất nội địa và đào tạo phát triển nguồn nhân lực tại Việt Nam.
Fast Retailing đã nỗ lực thực hiện cam kết trong hơn 4 năm qua. Hiện tại, họ đã mở và vận hành 18 cửa hàng kinh doanh UNIQLO tại thị trường Việt Nam. Đáng chú ý hơn, UNIQLO đã trở thành đối tác thu mua của 45 nhà máy may mặc tại Việt Nam để cung cấp cho thị trường trong nước và quốc tế. Theo ông Noriaki Koyama, Việt Nam là cơ sở sản xuất lớn thứ hai của Tập đoàn.
Việt Nam đang ngày càng tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu của UNIQLO, không chỉ trong lĩnh vực dệt may mà còn ở nhiều lĩnh vực khác, đặc biệt là điện tử và điện thoại – những lĩnh vực đang phát triển mạnh tại đất nước này.
Samsung và LG đang đầu tư hàng tỷ USD vào Việt Nam để biến đây thành một trung tâm sản xuất toàn cầu và một phần không thể thiếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu của họ. Vào cuối tháng 6/2023, LG đã tăng vốn đầu tư thêm 1 tỷ USD vào Nhà máy LG Innotek, chuyên sản xuất linh kiện điện tử cho ngành công nghiệp ô tô, di động và module camera điện thoại.
Theo báo cáo của Ngân hàng DBS (Singapore) được công bố vào tháng 4/2023, đầu tư nước ngoài vẫn là một lợi thế cho Việt Nam trong bối cảnh đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu. Foxconn đã đổ hàng tỷ USD vào các nhà máy ở Bắc Ninh và Bắc Giang để chuyển sản xuất sang Việt Nam và hiện đã nhận chứng nhận đăng ký đầu tư để triển khai hai nhà máy chuyên sản xuất linh kiện điện tử, sạc điện, bộ điều khiển sạc điện xe điện… tại Quảng Ninh với tổng vốn đầu tư lên đến gần 250 triệu USD, nâng tổng vốn đầu tư của Foxconn tại tỉnh này lên 300 triệu USD.
Foxconn đang có kế hoạch đầu tư một dự án quy mô lớn tại Thanh Hóa, ngoài việc đã đầu tư tại Quảng Ninh. Compal và Quanta Computer từ Đài Loan đã được chứng nhận đầu tư cho các dự án sản xuất thiết bị điện tử trị giá hàng trăm triệu USD tại Việt Nam, bao gồm cả sản phẩm của Apple. Mục đích của việc này là để đa dạng hóa chuỗi cung ứng và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Một công ty con của Runergy, một tập đoàn nổi tiếng của Trung Quốc, đã đầu tư vào một nhà máy sản xuất thanh silicon và đĩa bán dẫn tại Nghệ An, Thái Lan với tổng vốn đầu tư lên đến 293 triệu USD. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã trao chứng nhận đầu tư cho công ty này trong chuyến thăm Trung Quốc cùng Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Việc đầu tư vào lĩnh vực bán dẫn đang trở nên hấp dẫn và thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài sang Việt Nam, như Samsung là một ví dụ điển hình. Trong thời gian sắp tới, Amkor – một tên tuổi lớn trong ngành bán dẫn, sẽ chính thức khai trương nhà máy trị giá hàng tỷ USD tại Bắc Ninh.
Trở thành trung tâm của chuỗi sản xuất toàn cầu
“Việt Nam đang sản xuất hơn 50% sản lượng điện thoại của Samsung trên toàn cầu”. Mặc dù thông tin này không mới, nhưng trong bối cảnh khó khăn của thị trường hiện nay, nhiều nhà đầu tư nước ngoài đang thu hẹp sản xuất. Điều này cho thấy Việt Nam đang trở thành trung tâm của chuỗi sản xuất toàn cầu, mặc dù chỉ trong một số lĩnh vực. Tuy nhiên, điều này vẫn có ý nghĩa quan trọng.
Mặc dù dòng đầu tư từ nước ngoài đang bị chậm lại, nhưng các chuyên gia kinh tế trong và ngoài nước đều cho rằng Việt Nam sẽ được hưởng lợi trong bối cảnh các công ty đa quốc gia đang đa dạng hóa chuỗi sản xuất và cung ứng. Điều này là do lo ngại về căng thẳng địa chính trị và gián đoạn chuỗi cung ứng.
Sau 3 năm bị ảnh hưởng bởi đại dịch, chuỗi cung ứng toàn cầu đang có những sự thay đổi tích cực và trở lại trạng thái ổn định. Trong tình hình này, khu vực châu Á – Thái Bình Dương và Trung Quốc vẫn là “công xưởng của thế giới”. Đó là nhận định của Savills Việt Nam trong báo cáo mới nhất.
Tuy nhiên, theo ông Jack Harkness, Giám đốc Dịch vụ Logistics và Bất động sản khu công nghiệp của Savills châu Á – Thái Bình Dương, chi phí vẫn là một yếu tố quan trọng trong quyết định đầu tư vào địa điểm. Mặc dù chi phí lao động đang tăng ở Trung Quốc, nhưng không phải tất cả các công ty đã đặt cơ sở tại Trung Quốc đều rút khỏi thị trường này. Tuy nhiên, có thể sẽ có sự chậm trễ trong việc thiết lập các cơ sở mới tại đây.
Các công ty có trụ sở tại Trung Quốc đang tìm cách mở rộng thay vì thay thế các nhà máy hiện có. Ví dụ, Apple đã công bố kế hoạch đa dạng hóa ra khỏi Trung Quốc. Siemens cũng đang xem xét các địa điểm khác ở Đông Nam Á. Ông Jack Harkness cho biết điều này là cơ hội cho Việt Nam, vì nhiều công ty đang tìm kiếm các trung tâm sản xuất khác ở khu vực châu Á.
“Việt Nam đang được số lượng lớn các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm”, như mọi năm, khu vực Bắc đang chứng kiến nhu cầu cao trong ngành công nghiệp điện tử. Trong khi đó, ở miền Nam, nhu cầu đa dạng với các lĩnh vực như logistics, hàng tiêu dùng nhanh, dược phẩm, thực phẩm và đồ uống.
Điều này đã được chứng minh bởi việc nhiều dự án quy mô lớn đã được cấp chứng nhận đăng ký đầu tư từ đầu năm nay. Mặc dù tỷ lệ này vẫn đang giảm, nhưng ông John Campbell cho biết rằng việc ký kết hợp đồng cho thuê mới đang trì trệ. Tuy nhiên, nhiều công ty nước ngoài vẫn đang xem xét thị trường Việt Nam và tìm cách gia nhập vào trong năm nay.
Vào cuối năm nay, kinh tế của Việt Nam dự kiến sẽ trở lại đà phát triển mạnh mẽ và đây là thời điểm đầy triển vọng cho các nhà sản xuất, nhà đầu tư và công ty logistics.
Có thể không ngẫu nhiên khi các nhà đầu tư đang đổ vốn vào lĩnh vực bất động sản công nghiệp. VSIP sẽ mở rộng ở Nghệ An và Cần Thơ, Sumitomo đang mở rộng Khu công nghiệp Thăng Long II và kế hoạch mở rộng giai đoạn IV. Phó thủ tướng Lê Minh Khái cũng chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Long Đức 3 (Đồng Nai).
Việc này được thực hiện để chuẩn bị cho sự dịch chuyển của vốn đầu tư, khi Việt Nam trở thành trung tâm của chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu.
